Beyaz tarhana nedir ve nasıl yapılır?

Geleneksel Türk mutfağının ferahlatıcı ve besleyici çorbalarından beyaz tarhana, özellikle kış aylarında sofraları süsleyen önemli bir lezzettir. İçeriğinde renk verici malzemeler bulunmadığı için açık renkli olan bu tarhana çeşidi, yoğurt ve unun fermentasyonuyla hazırlanır. Hem yapım süreci hem de saklama koşullarıyla kuşaktan kuşağa aktarılan bu değerli gıda, Anadolu'nun farklı bölgelerinde kendine özgü varyasyonlarla hazırlanmaktadır.

19 Kasım 2025

Beyaz Tarhana Nedir?


Beyaz tarhana, geleneksel Türk mutfağına ait, özellikle kış aylarında tüketilen besleyici ve ferahlatıcı bir çorba çeşididir. Adını, içeriğinde domates veya biber salçası gibi renk verici malzemeler bulunmamasından alır; bu nedenle rengi diğer tarhana çeşitlerine göre daha açık veya beyazımsıdır. Temel olarak yoğurt, un (genellikle buğday unu), maya veya ekşi hamur ve tuz gibi malzemelerle hazırlanır. Yoğurdun fermente edilmesiyle oluşan asidik tat, tarhanaya karakteristik ekşimsi bir lezzet katar. Besleyici özellikleri yüksektir; protein, kalsiyum ve probiyotikler açısından zengin olup, bağışıklık sistemini destekler ve sindirimi kolaylaştırır. Genellikle kurutularak saklanır, böylece uzun süre dayanır ve ihtiyaç duyulduğunda hızlıca çorba olarak hazırlanabilir. Anadolu'da özellikle Ege ve İç Anadolu bölgelerinde yaygın olarak yapılır ve tüketilir.

Beyaz Tarhana Nasıl Yapılır?


Beyaz tarhana yapımı, geleneksel yöntemlerle evde kolayca gerçekleştirilebilir. İşte adım adım temel bir tarif:

  • Malzemeler: 1 kg tam yağlı yoğurt, 500-600 gram buğday unu, 1 yemek kaşığı kuru maya veya bir parça ekşi hamur, 1 tatlı kaşığı tuz (isteğe bağlı olarak baharatlar eklenebilir, ancak beyaz tarhanada genellikle sadece tuz kullanılır).
  • Hazırlık: Geniş bir kap veya leğende yoğurt iyice çırpılır. Ardından, un yavaş yavaş eklenerek karıştırılır. Kıvamı yoğun bir hamur haline gelene kadar un ilavesine devam edilir; hamur ele yapışmayacak şekilde olmalıdır.
  • Mayalama ve Fermentasyon: Maya veya ekşi hamur, bir miktar ılık suyla eritilip karışıma eklenir. Tuz da bu aşamada ilave edilir. Karışım, üzeri temiz bir bez veya streç filmle örtülerek, sıcak bir yerde (yaklaşık 25-30°C) 3-5 gün boyunca fermente edilir. Bu süreçte, karışım her gün birkaç kez karıştırılır; mayalanma sonucu kabarma ve ekşi bir koku oluşur.
  • Kurutma: Fermente olan karışım, küçük parçalar halinde (örneğin, kaşıkla veya elle ufak bezeler yapılarak) temiz bir bez veya tepsi üzerine serilir. Doğrudan güneş görmeyen, havadar bir yerde kurumaya bırakılır. Kuruma süresi hava koşullarına bağlı olarak 3-7 gün sürebilir; tarhanalar iyice sertleşene kadar beklenir.
  • Saklama: Kuruyan tarhana parçaları, el ile ufalanarak toz haline getirilir veya bütün olarak saklanır. Hava almayan cam kavanozlarda, serin ve kuru bir yerde muhafaza edilir.
  • Çorba Yapımı: Beyaz tarhana çorbası hazırlamak için, bir tencerede su veya et suyu kaynatılır. Ufalanmış tarhana (kişi başı 1-2 yemek kaşığı) biraz soğuk suyla ezilerek pürüzsüz bir kıvam alır, ardından kaynayan suya yavaşça eklenir. Karıştırarak pişirilir; isteğe bağlı olarak tereyağı veya nane ile süslenerek servis yapılır.

Bu geleneksel yöntem, ev yapımı beyaz tarhananın lezzetli ve sağlıklı olmasını sağlar. Fermentasyon süresi ve malzeme oranları, bölgelere göre değişiklik gösterebilir; örneğin, bazı yörelerde nohut unu veya baharatlar eklenebilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Güncel
Tarhana Çorbası Besin Değeri
Tarhana Çorbası Besin Değeri
;